3-6 YAŞ ARASI ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Gelişim çocuğun; öğrenmesi, anlaması, duyması, konuşması, etrafıyla ve kendisiyle
ilişkileri, yürümesi, el kol hareketleri, oyunları gibi özelliklerini kapsayan bir
süreçtir. Anne karnında başlayan gelişim süreci ömür boyu devam etmektedir.
Gelişim bilişsel, bedensel (motor), duygusal-sosyal ve dil gelişim alanları olmak dört
gelişim alanında gerçekleşmektedir. Bu alanların hepsi birbirini olumlu ya da olumsuz
olarak etkilemektedir.
3-6 yaş aralığı çocuğun kişiliğinin temellerini oluşturması sebebiyle önemli bir yaş
dilimidir. Bundan dolayı bu dönemdeki çocukların yaş özelliklerini bilmek ve bu
özelliklere uygun davranışlarda bulunmak çocuğun gelişimine önemli katkı sağlamaktadır.
3-6 yaş dönemindeki çocuk artık bilişsel gelişim evresinde dil ve sembolik düşünce
yeteneğini kazanmıştır. Sembolik düşünme yeteneği; kavram geliştirme, dil, jestler,
yaratıcılık, resim ve diğer sanatsal eylemler için temel oluşturmaktadır. Sembolik
düşünme yeteneği özellikle oyunlarda kendini gösterir; çocuğun hayal dünyası uçsuz
bucaksız bir okyanus gibidir. Artık hayali olarak nesneler kullanmaya başlayabilir. Bu
dönemde çocuk gördüğü şeylerin etkisi altındadır ve benmerkezci davranışları oldukça
yoğundur. Şimdi biraz daha derinlemesine yaş özelliklerine değinelim istiyorum.
3 YAŞ GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Üç yaş çocuğunun en belirgin özelliği herhangi bir şeyi kendi yapabileceğine dair
inancının yüksek olmasıdır. Sık sık “Ama ben kendim yapabilirim. “ sesleri yükselir
evinizde. Bir bakıma bu söylemi doğrudur. Fizyolojik olarak ,bedenini kontrol edebilir.
Yemek yiyebilir, dans edebilir. Dil gelişimi oldukça iyi gitmektedir. Bir yetişkin gibi
söylediği kelimelerle herkesi şaşkına çevirebilir. Bu yaş çocuğu duygularıyla tanışır
onları keşfeder ve duyguları yeni tanıdığı için duygusal karmaşada yaşayabilir. Siz siz
olun eğer üç yaş ebeveyni iseniz ,yaşanan olumsuz durumlarda alttan alma, daha ılımlı
olma görevi yetişkin olarak size düşüyor demektir. Üç yaşındaki çocuk sizi bütünüyle
anlıyor gibi görünse de size ne hissettiğini ve yaşadıklarını açıklayamaz. Bu nedenle
sizin sabrınıza yardımınıza ihtiyaç duyar.
4 YAŞ GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Dört yaş çocuğu her yönden bağımsızlığını kazanmıştır. Diğer çocuklarla oyun oynamaya
,sebep sonuç ilişkilerini anlamlandırmaya çalıştığı bir dönemdedir. Duygularının daha
çok farkına varan dört yaş çocuğumuz duygularını abartmayı da öğrenmiştir “Eğer
istediğimi yapmazsanız sizin çocuğunuz olmam bu evden giderim. “vb gibi. Bütün bedenini
aktif olarak kullanmayı çok sever dans etmek, hareket etmek onun en büyük özgürleşme
alanıdır. Artık oyun oynamakta ustadır. Kurgusal oyunlar kurar ve oyunlarda
görevlendirmeler yapar. Çevresel çatışmalar yaşadığında bu çatışmaları kendisi çözmeyi
başarır. Dört yaşındaki çocuk ne kadar olgun ve kendi başının çaresine bakabiliyor gibi
görünse de özgürlüğe ihtiyacı olduğu kadar ebeveynleri ile vakit geçirmeye ve sizin yol
göstermenize ihtiyacı vardır.
5 YAŞ GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Beş yaşındaki çocuklar adeta küçük filozoflar gibidirler. Büyüyen bedenlerinin dışında
zihinleri hızlı bir şekilde çalışıyor ve etrafında olup biteni anlamlandırmaya
çalışıyordur. Çocuğunuz beş yaşına geldiğinde artık kişilik özellikleri belirgin hale
gelmeye başlamıştır. İnatlaşmak ve öfke içeren davranışlar kısmen de olsa azalmaya
başlamıştır. Özellikle duygularının artık tam anlamıyla farkında olan beş yaş çocuğu bu
duygular kendisine yönelik düşünme aşamasındadır. “Bunu başaramadığım için tam bir
beceriksizim. “gibi…
Onları teşvik edecek bir ebeveyne, öğretmene ,arkadaşa en çok bu yaşta ihtiyaç duyar.
Eğer doğru yaklaşımlarla karşılaşır ve desteklenirse, özgüveni ve öz saygısı yüksek bir
çocuk haline dönüşür. Ebeveynlere düşen en önemli görev beş yaş çocuğunu dinlemek,
anlamak ve başarabilmesi için destek vermektir. Özellikle bu dönemde kısa süren
eğlenceli ödevler ile çocuğunuzu ilk okul dönemine hazırlayabilirsiniz.